Sông đáy ơi, khởi nguồn từ giang hát
Một dòng xanh êm ả đã bao đời
Như dải lụa mềm uốn lượn qua quê tôi
Mang sức sống hai bên miền châu thổ
Sông thân yêu có bao điều trăn trở
Lũ tràn về sóng cuộn nước mênh mang
Bãi mía, nương dâu, khoai, sắn đợi mùa màng
Chìm đắm xót đau dưới bàn tay thủy quái
Lũ qua đi dòng sông như trẻ lại
Lưu luyến đôi bờ mang nặng hạt phù xa
Đền đáp mỡ màu dâng trái ngọt đơm hoa
Cùng cá tôm nuôi làng tôi vạn kiếp
Dưới đêm trăng gió ru diều tha thiết
Gái trai làng đưa câu hát giao duyên
Kết hoa đăng, vui trên bến dưới thuyền
Chung mái ấm sau những lần hò hẹn
Tôi xa quê tháng năm dài biền biệt
Tan giặc về rũ bụi giũa dòng trôi
Ơi con sông xây sự sống làng tôi
Chảy muôn đời cho bao miền khát vọng
SÔNG ĐÁY
Con sông trong xanh hiền hoà , như dải lụa mềm uốn lượn qua quê tôi….đẹp lắm, nhưng cũng mang bao nỗi niềm trăn trở xa xăm…
Nghe các cụ già kể lại từ khi tôi còn nhỏ rằng : Hàng năm cứ đến mùa nước nổi tháng 6 tháng 7 âm lịch, là dân làng lại chịu cảnh lũ lụt, nước từ thượng nguồn mượn sông về tàn phá. Trâu, bò, lợn , gà , thậm chí cả người , cùng hoa màu bị cảnh đắm chìm dưới khối nước khổng lồ …vì chưa có thông tin hiện đại.
Còn tôi từ nhỏ lớn lên, đã chứng kiến cảnh sông đáy mang lũ tràn về , khi mùa nước đến, năm 1969 và 1971. Những người dân sống bên kia đê , vùng đất thấp sát bờ sông, hớt hải gánh gồng gạo, thóc, quần, áo , lùa trâu ,bò ,gà, lợn lên đê chạy nước và ở nhờ dân làng tôi, vì đã được chính quyền báo trước.
Rồi lũ tràn về
Con nước đục đỏ ngầu cuồn cuộn, nhấn chìm hết các làng mạc, xóm thôn, hai bên bờ sông. Nhìn mặt nước mênh mang ,chỉ cách mặt đê chừng 2 mét nơi quê tôi , mà lo sợ vô cùng.
Những ngày ấy , tháng 8 năm 1971, tôi lên đường nhập ngũ .
Cơn lũ qua đi để lại những vườn cây quả, bãi hoa mầu, xác súc vật, côn trùng chết ngập thối hoang cùng lớp đất phù sa màu mỡ. Dân làng tôi lại bắt tay dọn dẹp, cày xới gieo trồng, làm lại từ đầu, dòng sông lại hiền hoà êm ả trong xanh như xưa. Chỉ đến năm 1975 xây được đập đáy cống Phùng cửa sông hát và mấy năm sau có Thủy điện sông đà khống chế con nước, nên quê tôi và hai bên miền châu thổ sông đáy, mới bình yên không lo lũ lụt khi mùa nước đến.
Cảm nhận dòng sông thân yêu trong hoài niệm, tôi viết bài Sông Đáy Ơi để lưu lại cho mình và biết ơn mãi mãi. Tr.Bá Sướng 4/2021.
Nguồn: HNV